Mijn ontmoeting met een échte Highland coo

Ik ontmoet geen beroemdheid vandaag, geen historische figuur of filmster — maar wel iets veel echter: een Highland coo want wanneer mensen me vragen wat nu echt typisch Schots is, denk ik niet meteen aan doedelzakken of kilts — nee, ik denk aan onze harige, hoornige helden: de Highland coos. Ik zet ze dan ook graag eens in de schijnwerpers.

Tijdens mijn rondreis door de ruige en adembenemende Highlands heb ik één wens die me maar niet loslaat: ik wil een échte Schotse Highland coo zien. Die harige viervoeters met hun lange pony’s en imposante horens zijn voor mij het toonbeeld van Schotland.

Leuk weetje : In het oude Schotse dialect betekent 'coo' simpelweg 'koe', en daarom hoor je nog vaak dat mensen dit ras aanduiden als Highland cows of Highland coos. Het Schots is een variëteit van het Engels die al honderden jaren in de Hooglanden wordt gesproken.

Misschien komt die fascinatie wel ergens vandaan. In Hasselt bracht ik in het verleden regelmatig een bezoekje aan een weiland vlak bij het station, waar een Galloway-rund stond — een stevige, rustige verschijning die ik liefkozend "Bernard" noemde. Geen échte Highland coo, maar hij kwam aardig in de buurt. Toch bleef de droom bestaan: ooit wil ik zo’n Schotse schoonheid ontmoeten, op zijn eigen terrein, tussen de heuvels.

Nu ik hier ben, in het hart van de Highlands, kijk ik bij elke bocht hoopvol uit het raam. Misschien staat hij daar straks, nonchalant in een veld, fotogeniek als altijd.

En ja , na vele kilometers op de teller, sta ik oog in oog met zo’n prachtige verschijning. Zijn lange, roodbruine haren wapperen zachtjes in de wind. Zijn horens krullen sierlijk omhoog, en zijn ogen — half verborgen onder die weelderige lokken — kijken me met een soort kalme nieuwsgierigheid aan.

Ik had gehoord dat ze vriendelijk zijn, maar dit overtreft mijn verwachtingen. Terwijl ik voorzichtig dichterbij stap, blijft hij rustig liggen, alsof hij gewend is aan bewondering. En geef hem eens ongelijk — hij is tenslotte extreem fotogeniek.

Leuk weetje : Koningin Victoria was zo gecharmeerd van dit runderras, dat ze een kudde Schotse hooglanders op Balmoral Castle wilde hebben.

Mijn camera klik ik sneller dan ooit. Elke hoek, elke blik, elke vlaag wind door zijn vacht voelt als een foto waard. Hij lijkt het allemaal prima te vinden. Een natuurlijke ster, geboren voor het hoogland en de lens.

De Highland coo – of officieel: de Highland cattle – is één van de oudste runderrassen ter wereld. Hun oorsprong gaat terug tot minstens de 6e eeuw, en ze worden al eeuwenlang gehouden in de Schotse Hooglanden, waar ze zich perfect hebben aangepast aan het ruige klimaat en het onvoorspelbare landschap.

Oorspronkelijk waren er twee soorten: de kleinere, zwarte “Kyloe” uit de westelijke eilanden, en de iets grotere roodbruine variant van het vasteland. Tegenwoordig zijn die twee types samengesmolten, maar het roodbruine haar is het bekendst gebleven.

Leuk wist je datje : Schotse hooglanders zijn er in allerlei kleuren, niet alleen in de bekende roodbruine kleur. Zo zijn er zeven officiële kleuren: geel, wit, zwart, zwartgestreept, bruingrijs, zilvergrijs en rood

Hun lange, dikke vacht is niet alleen schattig en iconisch, maar ook functioneel: het beschermt hen tegen de gure wind, regen en sneeuw van de Highlands. Wat ook bijzonder is: Highland coos hebben een dubbele vacht — een vettige bovenlaag die water afstoot en een zachte onderlaag die hen warm houdt.

Ze stonden eeuwenlang bekend als robuuste werkdieren én als leverancier van kwaliteitsvlees. Maar intussen hebben ze ook een andere rol gekregen: die van levend Schots symbool. Je ziet ze op ansichtkaarten, T-shirts, toeristische borden en natuurlijk — in het echt, grazend tussen de heuvels. Highland coos zijn dus niet alleen een lust voor het oog, maar ook een stuk wandelende geschiedenis.

Wat me het meest raakt, is hoe trots Schots dit dier is. Niet dat hij dat zelf weet, natuurlijk — maar hij ís gewoon Schotland. Stoer, zacht, een tikje koppig, en absoluut onvergetelijk.

En dus sta ik daar, midden in het ruige landschap, met modder aan mijn schoenen en een grote glimlach op mijn gezicht.

Tijdens onze reis door de Highlands merken we dat we de Highland koeien steeds vaker en op de meest onverwachte plekken tegenkomen – alsof ze ons overal stilletjes volgen en ons reisgezelschap zijn geworden.

Terwijl ik door een charmant dorpje in de Highlands slenter, valt mijn oog op iets in een etalage. Daar staat het: een indrukwekkend schilderij van een Highland coo, geschilderd op groot doek. Die wilde haren, de imposante horens, en die typische blik – de kunstenaar heeft het karakter van het dier perfect weten te vangen. Het voelt alsof de coo me aankijkt en zachtjes zegt: “Neem me mee.”

En geloof me, dat wil ik. Het zou zo mooi hangen in mijn woonkamer, als tastbare herinnering aan dit avontuur. Ik blijf een tijdje staan, verzonken in het beeld.

Maar de realiteit is onverbiddelijk en al snel besef ik dat het onmogelijk is: het doek is te groot om op de auto te bevestigen, laat staan veilig mee naar huis te nemen.

Toch blijf ik niet met lege handen achter. Want terwijl ik afscheid neem van het schilderij achter glas, voel ik iets terugkomen wat ik al even kwijt was: de goesting om zelf weer te gaan schilderen.  Dit doek mag dan niet meegaan, maar de inspiratie wél. En dat is misschien nog wel waardevoller.

Thuis ligt mijn doek te wachten, en nu weet ik precies wat mijn volgende onderwerp wordt.

Ze zeggen dat Schotland ruig en mysterieus is

maar niemand waarschuwt je voor

hoe verliefd je wordt op een harige koe.

Met hun wilde lokken en kalme blikken

stelen ze niet alleen mijn hart,

maar ook mijn camera-roll