Door Noord-Italië: een winterse passage langs de Reschensee

Terugkeren is nooit hetzelfde

Mijn doortocht door Noord-Italië brengt me vaak langs bekende plekken, maar dit keer kreeg een vertrouwd landschap een geheel nieuwe aanblik. Voor het eerst passeerde ik de Reschensee in de winter, omgeven door sneeuw. De kerktoren die boven het stuwmeer uitsteekt – een markante herinnering aan een verdwenen dorp – leek nog imposanter tegen het winterse decor.

Nu ik hier opnieuw sta, omgeven door sneeuwwitte flanken en lucht die ruikt naar ijs en bergstilte, voelt het alsof die toren me even aankijkt. Het is een plek die de tijd niet alleen bewaart, maar ook verzacht. Ik zie de contouren van mijn jeugdreizen nog ergens achter het besneeuwde glas van het heden. De autoradio van vroeger, het gehobbel van de auto, mijn gezicht tegen het raam, speurend naar de toren... Het zit allemaal in dat ene stukje steen dat bleef.

Als kind reed ik hier regelmatig langs, achterin de auto van mijn ouders onderweg naar het Gardameer. Toen keek ik vooral met kinderlijke verwondering naar dat ene vreemde torentje tussen het water. Jaren later passeer ik de grensregio nog altijd regelmatig tijdens mijn reizen door Italië, maar het gevoel is anders geworden: meer gelaagd, meer doordrongen van geschiedenis.

De Reschensee (Lago di Resia) is niet zomaar een meer. Het is een kunstmatig stuwmeer dat eind jaren veertig ontstond toen men besloot drie natuurlijke meren samen te voegen tot één groot reservoir. Het project betekende het einde van het oude dorp Resia (Graun) en een deel van het nabijgelegen Curon. Inwoners moesten hun huizen verlaten; veel gebouwen werden gesloopt, anderen verdwenen eenvoudig onder water. Alleen de kerktoren van de oude parochiekerk uit de veertiende eeuw bleef overeind. Vandaag staat die toren als een stille getuige van een bewogen verleden midden in het meer.

Deze winterse passage gaf het geheel echter een nieuwe dimensie. De besneeuwde oevers, het verstilde water en de toren die oprijst uit een haast monochroom landschap zorgden voor een bijzondere sfeer. Het leek alsof het verleden nog dichter onder het oppervlak lag, zichtbaar en voelbaar tegelijk.

Elke doortocht voert me verder, maar sommige plekken blijven zich opnieuw openbaren. De Reschensee is er zo één: een plek waar herinnering, geschiedenis en landschap naadloos samenkomen – dit keer onder een deken van sneeuw.

Verder rijden, verder dragen

Na een paar minuten stap ik weer in de auto. Noord-Italië spreidt zich verder uit langs de weg, maar de toren blijft bijna voelbaar in mijn achteruitkijkspiegel: een klein ankerpunt tussen verleden en heden. Een herinnering die blijft drijven, ook al is het onderliggende dorp allang verdwenen.

En terwijl ik verder door de sneeuw trek, voel ik dat elke doortocht door dit deel van Italië nooit zomaar een route is. Het is telkens een zachte herlezing van wie ik was, waar ik kom, en waar ik onderweg opnieuw iets meeneem.