Bij de meeste goede visverhalen gaat het om het vangen van een gigantische vis. Dit verhaal is uiteraard een uitzondering, aangezien ik me op glad ijs begeef. Maar aangezien één van de meest traditionele activiteiten in Lapland het ijsvissen is wil ik je dit verhaal niet achterhouden. We gaan ijsvissen in Fins lapland.
Vissen op ijs spreekt niet iedereen aan. maar ik wou het geprobeerd hebben. Om er dan een verhaal van te schrijven, moet de vangst iets bijzonders zijn en bij voorkeur op de rand van gevaarlijk. Het is dan zeker een voordeel als de vis zo groot is als een walvis, of als de persoon die hem probeert te vangen een personage is in de trant van kapitein Ahab.
Maar ik moet jullie teleurstellen, we hebben geen enkele Finse zalmforel gevangen, zelfs geen enkele die in een sardienblikje zou passen. Het avontuur van het ijsvissen is daarentegen wel het vertellen waard.
IJsvissen maakt deel uit van de Lapse cultuur en ik vind het wel leuk om dit eens te doen onder begeleiding van een lokale gids. Nu.... zo lokaal was onze begeleider dan ook weer niet, want hij was van geboorte IJslander. Buiten is het -30°C. Het is negen uur ’s ochtends en nog altijd donker in de dichte bossen rond Äkäslompolo. Straks zal de zon heel even boven de bevroren horizon uitkomen om even snel weer te verdwijnen. De sneeuwscooters staan stationair te draaien. Als we naar het plan vragen is onze gids zuinig met woorden: “We rijden naar het noorden.”
Bij het vroegste licht stappen we op de machines. We hebben ons verschanst in dikke thermopakken en de handvatverwarming staat op max. Voorlopig lukt het om een soort van warm te blijven. Het enige geluid dat tot in je helm doordringt is dat van de sneeuwscooter zelf.
Maar hoe lichter het wordt, hoe mooier de wereld om ons heen. Een witte wildernis van bomen, dichtgevroren rivieren en eindeloze leegtes. Dwars door de opstuivende sneeuw. De hemel kleurt allerlei tinten zachtroze en lichtblauw. Het zorgt voor een wonderlijk contrast tussen de breekbare pastellucht en de keiharde Lapse wildernis. Na een uur bereiken we een grote ijsvlakte, bedekt met diepe poedersneeuw en een oppervlakte dat ons gewicht zonder problemen kan dragen.
IJsvissen op de traditionele manier is niet de meest ingewikkelde bezigheid. Je vindt ijs dat je gewicht kan dragen, boort een gat, laat je haak in het water vallen en je bent vertrokken. Ook als het om ijsvissen gaat, zijn sommige succesvoller dan andere. Ze hebben misschien een betere techniek, betere kennis en een betere uitrusting, of misschien is het zo simpel als dat ze beter zijn in geluk hebben. Het hengeltje is overigens vrij klein, dus we verwachten niet dat we hier grote vissen mee gaan vangen, maar met een beetje geluk hebben we toch misschien beet.
Ik staar in een gat in het ijs en ben daar al een paar uur mee bezig. Eigenlijk de hele voormiddag. Ik vraag me af wat ik eigenlijk aan het doen ben, ook al is het voor de hand liggend. Het laatste dat ik van mijn voeten voelde, waren ze bevroren; nu zijn ze er niet eens. Mijn handen hebben ook een deel van hun functies verloren. Ze voelen onhandig aan, alsof je er 's nachts op slaapt. Gevoelloos. Dit is wat er gebeurt als je stil zit en het 30 graden onder nul is; Je bevriest, tot in je kern.
Als ik mijn blik ophef, zie ik alleen maar wit. Ik concentreer me op het gat in het ijs, op de lijn die onder het oppervlak verdwijnt en hoe water daarlangs bevriest en ijsklonten vormt. De lijn beweegt zo nu en dan. Tenminste, dat hoop ik dat er gebeurt, maar er gebeurt niet vaak iets. Zoals je misschien al hebt begrepen, is ijsvissen geen activiteit voor mensen die op zoek zijn naar adrenaline of dopamine. Maar op het ijs, je ogen gericht op een donker gat in het ijs en een hartverwarmend drankje in de hand, heb je de hele voormiddag voor jezelf, een moment om te genieten van de totale stilte, puurheid van de natuur en een prachtig uitzicht op de besneeuwde bosranden.
Geduld is een schone zaak bij het ijsvissen maar genoeg is genoeg. We verzamelen rond het knisperende kampvuur om op te warmen met een lekker gegrild worstje (makkara op z’n Fins). Ik heb wel trek in zo’n warm worstje ....maar een lekkere zalmforel had ook wel gesmaakt op de BBQ.
Na opgewarmd te zijn, geeft onze begeleider het startsein voor de terugreis en stappen we weer op de sneeuwscooters. Al snel scheuren we weer (gecontroleerd) door de bossen. Eenmaal de bossen uit, zetten we de vaart erin. Soms stuiteren we over hoopjes ijs, of glijden we door de zachte sneeuw. Bij het off-road rijden zakken we zelfs volledig weg in de sneeuw. Ook onze begeleider zien we soms wegzakken in de zeer diepe sneeuw.
Na enkele kilometers en heel wat bijgeleerde "sneeuwscootertechnieken" komen we langzaamaan terug in de bewoonde wereld. Nog een paar heuvels en dan zijn we er weer. Evelien en ik kijken elkaar aan, wat een geweldige ervaring. Gisteren zijn we gaan Husky rijden, ook ontzettend leuk, maar dit overtreft alles! Zeker als je een beetje van spanning houdt!
Veel visplezier in Lapland !
Comments